Daular Safawiyya

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Daular Safawiyya

Suna saboda Safavid dynasty (en) Fassara
Wuri
Map
 33°N 50°E / 33°N 50°E / 33; 50

Babban birni Tabriz, Qazvin (en) Fassara da Isfahan
Yawan mutane
Faɗi 20,000,000
• Yawan mutane 7.02 mazaunan/km²
Harshen gwamnati Farisawa
Azerbaijani (en) Fassara
Chagatai (en) Fassara
Addini Musulunci da Ƴan Sha Biyu
Labarin ƙasa
Bangare na Persian Empire (en) Fassara da Gunpowder empires (en) Fassara
Yawan fili 2,850,000 km²
Sun raba iyaka da
Bayanan tarihi
Wanda ya samar Ismail I
Ƙirƙira 1501
Rushewa 8 ga Maris, 1736
Ta biyo baya Daular Afsharid
Tsarin Siyasa
Tsarin gwamnati Theocracy, Sarauta da absolute monarchy (en) Fassara
Ikonomi
Kuɗi Abbasi (en) Fassara

Daular Safawiyya (Farisa ایران صفوی) ya kasance daya daga cikin manya-manyan dauloli na Iran wanda daular Safawiyya ta yi mulki daga shekara ta 1501 zuwa 1736.[1][2][3][4] Yawancin lokaci ana la'akari da shi farkon tarihin Iran na zamani,[5] haka kuma daya daga cikin masarautun bindiga.[6] Shāh Ismā'īl na farko ya kafa ɗarikar Shi'a Islama a matsayin addinin hukuma na daular, wanda ke nuna ɗaya daga cikin mafi girman sauyi a tarihin Musulunci.[7]

Daular safawiyya sun yi mulki daga 1501 zuwa 1722 (suna fuskantar ɗan gajeren sabuntawa daga 1729 zuwa 1736 da 1750 zuwa 1773) kuma, a tsayinsu, sun mallaki duk abin da ke yanzu Iran, Jamhuriyar Azerbaijan, Baharen, Armeniya, Gabashin Jojiya, sassan sassan. Arewacin Caucasus ciki har da Rasha, Iraƙi, Kuwaiti, da Afghanistan, da kuma wasu sassan Turkiyya, Siriya, Pakistan, Turkmenistan, da Uzbekistan.

Duk da rugujewar daular a shekara ta 1736 miladiyya, gadon da suka bari a baya shi ne sake farfado da Iran a matsayin matattarar tattalin arziki tsakanin gabashi da yamma, kuma kafa tsarin mulki mai aiki da tsarin mulki ya dogara ne akan (check and balances), abubuwan da suka kirkiro na gine-gine da nasu, sha'awa a cikin zane-zane.[5]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Helen Chapin Metz, ed., Iran, a Country study. 1989. University of Michigan, p. 313.
  2. Emory C. Bogle. Islam: Origin and Belief. University of Texas Press. 1989, p. 145.
  3. Stanford Jay Shaw. History of the Ottoman Empire. Cambridge University Press. 1977, p. 77.
  4. Andrew J. Newman, Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, IB Tauris (March 30, 2006).
  5. 5.0 5.1 Safavid dynasty.
  6. Streusand, Douglas E., Islamic Gunpowder Empires: Ottomans, Safavids, and Mughals (Boulder, Col : Westview Press, 2011) ("Streusand"), p. 135.
  7. Safawids.