Olikoye Ransome-Kuti

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Olikoye Ransome-Kuti
Minister of Health (en) Fassara

Rayuwa
Haihuwa Ijebu Ode, 30 Disamba 1927
ƙasa Najeriya
Harshen uwa Yarbanci
Mutuwa 1 ga Yuni, 2003
Ƴan uwa
Mahaifi Israel Oludotun Ransome-Kuti
Mahaifiya Funmilayo Ransome-Kuti
Ahali Fela Kuti da Beko Ransome-Kuti
Karatu
Makaranta Trinity College Dublin (en) Fassara
Jami'ar Ibadan
Harsuna Turanci
Yarbanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a likita, Malami da ɗan siyasa
Employers Johns Hopkins University (en) Fassara
Jami'ar Lagos
Kyaututtuka
Mamba Makarantar Kimiyya ta Najeriya

Olikoye Ransome-Kuti an haife shi ne a Ijebu Ode a ranar 30 ga watan Disamban shekarar 1927, a cikin jihar Ogun ta yanzu, Nijeriya. Mahaifiyarsa, Cif Funmilayo Ransome-Kuti, shahararriyar mai rajin siyasa ce kuma mai rajin kare hakkin mata, kuma mahaifinsa, Reverend Israel Oludotun Ransome-Kuti, wani Furotesta minista kuma shugaban makarantar, shi ne shugaban farko na ƙungiyar Malaman Najeriya . An uwansa Fela zai girma ya zama mashahurin mawaƙa kuma ya kafa Afrobeat, yayin da wani ɗan'uwansa, Beko, zai zama fitaccen likita da ɗan gwagwarmaya na duniya. Ransome-Kuti ta halarci Makarantar Grammar ta Abeokuta, Jami’ar Ibadan da kuma Kwalejin Trinity ta Dublin (1948–54). [1]

Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]

Ya kasance likitan gida a General Hospital, Lagos . Ya kasance babban malami a jami'ar Legas daga shekara ta 1967 zuwa shekara ta 1970 sannan ya nada Daraktan kula da lafiyar yara a kwalejin koyon aikin likitanci ta jami'ar ta Legas sannan ya zama shugaban sashin kula da lafiyar yara daga shekara ta 1968 zuwa shekara ta 1976. Ya kasance farfesa a likitan yara a Kwalejin Magunguna, Jami'ar Legas har sai da ya yi ritaya a 1988. Ya yi aiki a matsayin babban jami'in gidan jami'in a Great Ormond Street Hospital, London, da kuma matsayin locum a Hammersmith Hospital a shekarun 1960s.[2][3][4][5][6][7]

A shekarun 1980, ya shiga gwamnatin Janar Ibrahim Babangida a matsayin ministan lafiya. A cikin shekarar 1983 tare da wasu Nigeriansan Nijeriya biyu, ya kafa ɗayan manyan ƙungiyoyi masu zaman kansu na kiwon lafiya - ƙungiyar Kula da Lafiya ta Iyali ta Nijeriya da ta fi damuwa da tsarin iyali da ayyukan kula da lafiyar yara a lokacin. A cikin shekara ta 1986, ya isar da labarin cutar ta farko a Nijeriya, yarinya 'yar shekara 14 da aka gano tana dauke da kwayar cutar HIV . Ya yi minista har zuwa shekara ta 1992, lokacin da ya shiga Hukumar Lafiya ta Duniya a matsayin Mataimakin Darakta-Janar.[ana buƙatar hujja]

Ya rike mukamai daban-daban na karantarwa, gami da ziyarar farfesa a makarantar Baltimore ta Johns Hopkins ta makarantar tsafta da kiwon lafiyar jama'a. Ya yi rubuce-rubuce da yawa don mujallu na likita da wallafe-wallafe.

Ya lashe kyautar Leon Bernard Foundation da lambar yabo ta Maurice Pate, a shekara ta 1986 da kuma shekara ta 1990 a jere.[ana buƙatar hujja]

Mutuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Olikoye Ransome-Kuti ya mutu a ranar 1 ga Yunin shekara ta 2003. Ya bar matar sa da shekaru 50 Sonia da yara uku.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

 

  1. Shola Adenekan, "Olikoye Ransome-Kuti: He Broke the Silence Surrounding HIV/Aids in Nigeria and Highlighted the Country's Plight" Archived 2022-12-17 at the Wayback Machine, The New Black Magazine.
  2. Abiodun Rafiu (2003). "Olukoye Ransome-Kuti". British Medical Journal. 326 (7403): 1400. PMC 1126279.
  3. "Prof Olikoye Ransome-Kuti". Hallmark of Labour Foundation. Archived from the original on April 10, 2015. Retrieved March 2, 2015.
  4. "Obituary: Olikoye Ransome-Kuti". the Guardian (in Turanci). 2003-06-10. Retrieved 2020-05-26.
  5. "Inspirational People in Healthcare: The Late Professor Olikoye Ransome-Kuti (1927-2003)". Lake Health and Wellbeing (in Turanci). 2017-12-26. Retrieved 2020-05-26.
  6. "Inspirational People in Healthcare: The Late Professor Olikoye Ransome-Kuti (1927-2003)". Lake Health and Wellbeing (in Turanci). 2017-12-26. Retrieved 2020-05-26.
  7. Report, Patapaa (2015-01-31). "Olikoye – The Short Story By Chimamanda Ngozi Adichie". Grandmother Africa (in Turanci). Retrieved May 26, 2020.