Ameyo Adadevoh

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ameyo Adadevoh
Rayuwa
Haihuwa Lagos, 27 Oktoba 1956
ƙasa Najeriya
Mutuwa Lagos, 19 ga Augusta, 2014
Yanayin mutuwa Sababi na ainihi (Ƙwayoyin cuta na Ebola)
Karatu
Makaranta Jami'ar Lagos
Queen's School, Ibadan‎ (en) Fassara
University of London (en) Fassara
Makarantar Firamare
Harsuna Turanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a likita
Employers First Consultant Hospital (en) Fassara

Ameyo Adadevoh (an haife ta Ameyo Stella Adadevoh ; 27 ga Oktoba 1956 - 19 Agustan shekarar 2014) likita ce ɗan Nijeriya .[1]

An yaba mata ne saboda ta dakile yaduwar kwayar cutar ta Ebola a Najeriya ta hanyar sanya mara lafiyan, Patrick Sawyer, a kebewa duk da matsin lamba daga gwamnatin Liberia . Lokacin da jami'an Laberiya suka yi mata barazanar da ke son a sallame mara lafiyar don halartar wani taro, sai ta yi biris da matsin lambar ta ce, "don amfanin jama'a" ba za ta sake shi ba. An san ta ne da hana fitowar Nijeriya bayanin barin asibiti a lokacin da aka gano ta, don haka ta taka muhimmiyar rawa wajen dakile yaduwar cutar a Najeriya. A ranar 4 ga watan Agustan 2014, an tabbatar da cewa ta yi gwajin cutar kanjamau kuma an ba ta magani. Adadevoh ya mutu da yammacin 19 Agusta 2014. Ta rasu ta bar mijinta Afolabi da dan Bankole a cikin sauran dangi.

Farkon rayuwa da iyali[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Ameyo Adadevoh a Legas, Najeriya a watan Oktoba 1956. Ta kwashe mafi yawan rayuwarta a Legas. Mahaifinta da kakanta, Babatunde Kwaku Adadevoh da Herbert Samuel Macaulay, dukkansu fitattun masana kimiyya ne. Herbert Macaulay ɗaya daga cikin waɗanda suka assasa Nijeriya ta zamani. Kakan nata dan gidan Adadevoh ne na yankin Volta na Ghana, wanda take da matukar alaka da shi, duk da cewa tana zaune a Legas. Mahaifinta Babatunde Kwaku Adadevoh likita ne kuma tsohon Mataimakin Shugaban Kwalejin Jami'ar Legas . Ta kasance ma da grand yar dangi na Najeriya ta farko shugaba Nnamdi Azikiwe, , kazalika da mai girma-girma-jikanyar Sara Forbes Bonetta da kuma mai girma-girma-girma jikanyar Ajayi Crowther . Adadevoh ta yi aiki a Asibitin Mashawarci na Farko inda mutum-mutumin kakanta ya wanzu.

Ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Ta tafi makarantar sakandare a Makarantar Firamare ta Mainland da ke Yaba, Legas (1961-1962). Ameyo Adadevoh ta kwashe shekaru biyu a Boston, Massachusetts kafin ta koma da iyalinta zuwa Lagos. Ta yi makarantar firamare a Makarantar Corona, Yaba a Legas, Nijeriya (1964-1968). Ta halarci makarantar Queen's, Ibadan (1969-1974) Nigeria don karatun sakandare.

Yi aiki tare da cutar Ebola[gyara sashe | gyara masomin]

Dokta Adadevoh ta gano cewa dan kasar Liberiyan nan, Patrick Sawyer, a matsayin wanda ya kamu da cutar Ebola ta farko a Nijeriya a Asibitin Ba da Shawara na Farko a Legas, Najeriya a watan Yulin 2014 Dokta Adadevoh ya ajiye Patrick Sawyer a asibiti duk da nacewarsa cewa kawai yana da mummunar cutar malaria . Sawyer ta so halartar taron kasuwanci a Calabar, Najeriya. Adadevoh ya jagoranci ƙungiyar da ke kula da kulawar Sawyer. Dokta Adadevoh ya kuma ajiye Patrick Sawyer a asibiti duk da karbar rokon da jakadan Laberiya ya yi na a sake shi. Dr. Adadevoh kokarin haifar da wani kadaici yankin, duk da rashin m kayan aiki, da kiwon wani katako barikadi waje Patrick Sawyer ta kofa. Kokarin ta na jarumtaka ya tseratar da al’ummar kasar daga kamuwa da cutar. A lokacin wadannan abubuwan, likitocin Najeriya suna yajin aiki, wanda ka iya haifar da mummunan rikici. Kwarewa da cikakken binciken likita da Dakta Ameyo Adadevoh ya yi ba a tabo ba. Adadevoh ya kuma ba wa ma'aikata bayanai masu dacewa game da kwayar, ta sayi kayan kariya kuma da sauri ta tuntubi jami'an da abin ya shafa. Sakamakon rahoton nata, gwamnatin Najeriyar ta ayyana dokar ta baci ga lafiyar jama'a ta kasa baki daya kuma ma'aikatar lafiya ta Najeriya ta kafa Cibiyar Kula da Cutar Ebola. WHO ta ayyana Najeriya a matsayin wacce ba ta da cutar Ebola a ranar 20 ga Oktoba, 2014.

Aure da Yara[gyara sashe | gyara masomin]

Ameyo Adadevoh ya auri Afolabi Emmanuel Cardoso a ranar 26 ga Afrilu, 1986. Ma'aurata suna da ɗa ɗaya, Bankole Cardoso .

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]