Seth Kale

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Seth Kale
bishop (en) Fassara

Rayuwa
Haihuwa Ijebu Ode, 6 ga Yuni, 1904
ƙasa Najeriya
Mutuwa 1996
Karatu
Makaranta Ijebu Ode Grammar School (en) Fassara
Fourah Bay College (en) Fassara
Harsuna Turanci
Yarbanci
Sana'a
Sana'a ilmantarwa da priest (en) Fassara
Imani
Addini Anglicanism (en) Fassara

Seth Irunsewe Kale MBE, OON, CFR (Yuni 6, 1904 – Nuwamba 19, 1994) wani bishop dan Najeriya ne na Anglican wanda ya yi aiki a matsayin shugaban makarantar CMS Grammar School, Legas daga shekarun 1944 zuwa 1950 kuma a matsayin Bishop na Legas daga shekarun 1963 zuwa 1974.[1][2]

An tsarkake shi a matsayin bishop a ranar St Andrews (30 Nuwamba) 1963, na Cecil Patterson, Archbishop na Yammacin Afirka.[3] Yana riƙe da fifiko na kasancewa ɗan Afirka na farko da ya fara wa'azi a sanannen cocin St Paul's Cathedral, London.

Ƙuruciya[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Kale a babban dan gidan mutane bakwai a ranar 6 ga watan Yunin, 1904, a Ipata, Mobalufon, cikin karamar hukumar Odogbolu ta jihar Ogun. An ce iyayensa Pa Yakubu da Mama Victoria Kale su ne Kiristocin farko da suka tuba a ƙauyen. A lokacin haihuwarsa an ba shi sunan Yarbawa Irunsewe ma'ana "mu" (wannan) "se" (faru); "Irun" (ba komai). A ranar 25 ga watan Yuni, 1904 ya yi baftisma da sunan Seth.

Ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Ya fara karatun sa na farko a makarantar firamare ta Christ Church, Porogun, Ijebu-Ode a shekarar 1912 sannan ya halarci makarantar Grammar ta Ijebu Ode. A cikin shekarar 1931 tare da taimako daga shugaban makarantar Ijebu Ode Grammar School, Rev. IO Ransome-Kuti, Kale ya zama farkon wanda ya fara samun babbar guraben karatu na Mojola Agbebi kuma an shigar da shi Kwalejin Fourah Bay, Saliyo inda ya sami babban digiri na Bachelor of Arts. Bayan haka, ya ci gaba da yin ƙarin shekara guda wanda ya jagoranci Diploma a Theology a shekarar 1935. A shekarar da ta biyo ya samu aiki a matsayin malami a CMS Grammar School, Legas. A cikin shekarar 1939 ya sami digiri na biyu a fannin Ilimi daga Jami'ar London.

Seth Kale a matsayin wanda ya fara karbar tallafin karatu na Agbebi

Sana'a[gyara sashe | gyara masomin]

Kale ya dawo daga Landan, nan take aka naɗa shi a matsayin shugaban riko na makarantar CMS Grammar School, Legas, ya kwashe shekaru uku kacal kafin ya zama dan Najeriya na farko da aka naɗa shugaban makarantar a ƙarni na ashirin. A cikin shekarar 1921, Ya kasance ɗaya daga cikin waɗanda suka kafa ƙungiyar malamai ta ƙasa, gami da mataimakin shugaban makarantar, Jonathan Lucas da Rev. IO Ransome-Kuti.[4] Har yanzu ya kasance shugaban makarantar CMS Grammar School, Legas lokacin da ya zama diacon a Cocin Cathedral of Christ, Legas a shekarar 1942, an naɗa shi limami a ranar bikin cikar dimokradiyya a shekarar 1943. Ya zama shugaban Najeriya na farko na kwalejin horar da malamai ta St. Andrew's Oyo, a shekara ta 1951.[5] An ba shi lambar yabo da maido da doka da oda a kwalejin bayan shekaru da dama da ake zarginsa da nuna kyama, banbance banbancen jama’a, da suka addabi kwalejin. A cikin shekarar 1963, a Majami'ar Majami'a a Toronto, Rev. An zaɓi Kale a matsayin Bishop na Legas kuma an tsarkake shi a ranar 30 ga watan Nuwamba, 1963.

Rayuwa ta sirri[gyara sashe | gyara masomin]

Kale yana da shekara ashirin da biyar lokacin da ya auri Juliana Oladunni Odukoya, jikar Oluwa Idele na Ijebu-Ode. An haɗa ma'auratan daurin aure a ranar 6 ga watan Janairu, 1930 a St. Savior's Church, Italupe, Ijebu-Ode. A 1969, ya jagoranci daurin auren shugaban Najeriya na lokacin, Yakubu Gowon a cocin Cathedral Church of Christ, Legas.[6]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. West Africa. West Africa Publishing Company, Limited. 1963.
  2. Raymond J. Smyke; Denis C. Storer (1974). Nigeria Union of Teachers: An Official History. Oxford University Press.
  3. Template:Church Times
  4. "NUT Brief History". Nigeria Union of Teachers. Retrieved 14 June 2021.
  5. Ogunkoya, T.O (1979). "Journal of the Historical Society of Nigeria". Historical Society of Nigeria. 9 (4): 189–191. JSTOR 41857208. Retrieved 14 June 2021.
  6. "Giowon's D-Day". The Daily Sketch. Ibadan. 19 April 1969. Missing or empty |url= (help)