Ogbonnaya Onu

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ogbonnaya Onu
Minister of Science and Technology (en) Fassara

14 ga Yuni, 2019 - 11 Mayu 2022 - Adeleke Mamora
Minister of Science and Technology (en) Fassara

11 Nuwamba, 2015 - 28 Mayu 2019
Ita Okon Bassey Ewa (en) Fassara
Secretary to the Government of the Federation (en) Fassara

1 ga Yuni, 2015 - 27 ga Augusta, 2015
Gwamnan jahar abi'a

ga Janairu, 1992 - Nuwamba, 1993
Frank Ajobena - Chinyere Ike Nwosu
Rayuwa
Cikakken suna Ogbonnaya Onu
Haihuwa Ohaozara, 1 Disamba 1951
ƙasa Najeriya
Ƙabila Tarihin Mutanen Ibo
Harshen uwa Harshen Ibo
Mutuwa Abuja, 11 ga Afirilu, 2024
Karatu
Makaranta Jami'ar Lagos
University of California, Berkeley (en) Fassara
Harsuna Turanci
Harshen Ibo
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa da chemical engineer (en) Fassara
Kyaututtuka
Mamba Makarantar Kimiyya ta Najeriya
Imani
Jam'iyar siyasa All Progressives Congress

Ogbonnaya Onu CON (an haife shi ranar 1 ga watan Disamba, 1951) ɗan siyasan Najeriya ne, marubuci kuma injiniya. Shi ne gwamnan farar hula na farko a jihar Abia kuma ya kasance ministan kimiyya, fasaha da ƙirƙire-ƙirƙire na Najeriya daga watan Nuwamba 2015 har ya yi murabus a shekarar 2022. Ya kasance Ministan Ma'aikatar da ya fi daɗewa.[1]

Rayuwa da ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Ogbonnaya Onu

An haifi Ogbonnaya Onu a ranar 1 ga Disamba, 1951, ga dangin Eze David Aba Onu a Amata, Uburu, ƙaramar hukumar Ohaozara ta yankin gabas, daga baya jihar Imo, sai jihar Abia, yanzu kuma jihar Ebonyi Najeriya.[2] Ya fara karatunsa ne a makarantar sakandare ta Izzi da ke Abakaliki, babban birnin jihar Ebonyi a yanzu. Anan, ya sami sakamako da matakin (distinction) a Jarrabawar Sakandare ta Makarantar Yammacin Afirka.[3] Ya kuma zana jarrabawar Sakandare a College of Immaculate Conception (CIC) Enugu, inda ya kammala a matsayin ɗalibi mafi kwazo gaba ɗaya daga cikin daliban.[4] Ya wuce Jami'ar Legas kuma ya kammala digiri na farko a fannin Injiniya na Kimiyya a shekarar 1976. Ya tafi karatun digirinsa na uku a Jami'ar California, Berkeley kuma ya sami digiri na digiri na Falsafa a Injin Kimiyya a 1980.[5]

Sana'a[gyara sashe | gyara masomin]

Aikin koyarwa[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan kammala karatunsa a jami'ar Legas, Ogbonnaya Onu ya zama malami a makarantar St. Augustine's Seminary, Ezzamgbo, jihar Ebonyi. Bayan kammala karatunsa na digiri na uku a Jami'ar California, Berkeley, Onu ya zama malami a Sashen Injiniya na Kimiyya a Jami'ar Fatakwal, kuma daga baya ya zama Shugaban Sashen na farko. Ya kuma kasance shugaban riƙo na tsangayar Injiniya sannan kuma an zaɓe shi a matsayin memba a majalisar gudanarwa ta jami’ar.[6]

Siyasa[gyara sashe | gyara masomin]

Ogbonnaya Onu

Ogbonnaya Onu ya fara harkar siyasa ne a matsayin ɗan takarar Sanata a tsohuwar Jihar Imo a ƙarƙashin Jam’iyyar National Party of Nigeria (NPN).[6] Ya tsaya takarar gwamnan jihar Abia a shekarar 1991 a ƙarƙashin inuwar jam’iyyar Republican Convention kuma ya yi nasara. An rantsar da shi a matsayin Gwamnan Jihar na farko a watan Janairun shekarar 1992.[7] Shi ne shugaban farko, a taron gwamnonin Najeriya. A shekarar 1999, ya kasance ɗan takarar shugaban ƙasa a jam'iyyar All People's Party amma ya bar muƙamin a hannun Olu Falae bayan haɗewar jam'iyyarsa da Alliance for Democracy wanda ya sha kaye a hannun Olusegun Obasanjo na jamiyyar PDP. Ya zama shugaban jam'iyyar All Nigerian People's Party a shekara ta 2010.[8] A shekarar 2013, jam’iyyarsa ta ANPP ta yi nasarar hadewa da Action Congress of Nigeria (ACN), Congress for Progressive Change (CPC), Democratic People’s Party (DPP) da wasu ‘ya’yan jam’iyyar All Progressives Grand Alliance (APGA) suka kafa jam’iyyar. Jam'iyyar All Progressives Congress (APC). A watan Nuwambar 2015 ne shugaban ƙasa Muhammadu Buhari ya naɗa shi ministan kimiyya da fasaha.[9][10] A ranar 21 ga Agusta, 2019, Shugaba Muhammadu Buhari ya sake rantsar da shi a matsayin Ministan Kimiyya da Fasaha.

Kyaututtuka da nasarori[gyara sashe | gyara masomin]

Onu ƙwararren memba ne na Council for the Regulation of Engineering in Nigeria, ɗan'uwan Cibiyar Injiniya ta Najeriya,[11] ɗan'uwa na Ƙungiyar Injiniyoyi ta Najeriya.[12] A matsayinsa na Ministan Kimiyya da Fasaha, ya fara bikin makon kimiyya da fasaha na ƙasa wanda aka gudanar da bugu na farko a ranakun 13 zuwa 17 ga Afrilu 2017 a Abuja sannan a watan Maris na 2018 don baje kolin masu ƙirƙire-ƙirƙire da ƙere-ƙere. Ya rattaba hannu kan wata yarjejeniya (MOU) tare da kamfanoni uku na ƙasa da ƙasa don fitar da fasahohin asali da abinci. Ya kuma rattaba hannu kan wata yarjejeniya da NASCO don fara kasuwanci na samar da biscuits masu yawan gaske. A shekarar 2016, ya bullo da wani shiri mai taken “774 YOUNG SCENTISTS NIGERIA Award PRESIDENTIAL Award (774-YONSPA)” da nufin ƙarfafawa da bunƙasa sha’awar matasan Najeriya a fannin kimiyya, fasaha, da ƙirƙire-ƙirƙire (STI).[7]

A watan Oktoban 2022, shugaban ƙasa Muhammadu Buhari ya ba shi lambar yabo ta ƙasa ta Najeriya mai suna Kwamandan Hukumar Neja (CON).[13]

Rigingimu[gyara sashe | gyara masomin]

Onu ya ce Najeriya za ta fara samar da fensir[14] a cikin gida Najeriya a shekarar 2018 wanda ya ce za ta samar da guraben ayyukan yi dubu ɗari huɗu/400,000.[15][16] Tun daga shekarar 2019, ba a fara samar da fensiran ba.[7] A shekarar 1999, kafin zaɓen shugaban ƙasa da kawancen jam'iyyar All People's Party da Alliance for Democracy, Onu ya shiga cikin rikici inda jam'iyyar APP/AD ta zaɓi Olu Falae a matsayin ɗan takarar shugaban ƙasa na hadin gwiwa.[17]

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Nigeria will improve energy generation, supply – Minister". The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (in Turanci). 2022-02-21. Archived from the original on 2022-02-22. Retrieved 2022-02-22.
  2. "Profile of Dr. Ogbonnaya Onu, Minister of Science and Technology". Vanguard News (in Turanci). August 21, 2019. Retrieved May 30, 2020.
  3. "'The Ogbonnaya Onu that I know'". Latest Nigeria News, Nigerian Newspapers, Politics (in Turanci). May 16, 2015. Retrieved May 30, 2020.
  4. Ejiofor, Clement (May 31, 2015). "President Buhari Appoints New SGF (UPDATED)". Legit. Retrieved January 29, 2019.
  5. Adekunle (July 28, 2015). "Ogbonnaya Onu and the reward of perseverance". Vanguard. Retrieved January 29, 2019.
  6. 6.0 6.1 Okorie, Chekwas (September 3, 2015). "'The Ogbonnaya Onu that I know'". The Nation. Retrieved January 29, 2019.
  7. 7.0 7.1 7.2 Ugbede, Lois (January 4, 2019). "ANALYSIS: How science and technology ministry fared under Ogbonnaya Onu in three years". Premium Times. Retrieved January 29, 2019.
  8. Isuwa, Sunday (September 24, 2010). "Nigeria: How ANPP Chairman Emerged". All Africa. Retrieved January 29, 2019.
  9. Eribake, Akintayo (November 11, 2015). "See full list of Buhari's ministers and their portfolios". Vanguard. Retrieved January 29, 2019.
  10. Allison, Simon (November 12, 2015). "Nigeria gets new cabinet after six-month delay". The Guardian. Retrieved January 29, 2019.
  11. RapidxHTML; Amana, Destiny. "The Nigeria Academy of Engineering :: promoting excellence in technology and engineering training and practice to ensure the technological growth and economic development of Nigeria". Nae.org.ng. Archived from the original on 6 September 2017. Retrieved 13 March 2019.
  12. "NSCHE – Keynote Speakers". Nscheabuja.org. Archived from the original on 7 October 2018. Retrieved 13 March 2019.
  13. "FULL LIST: 2022 National Honours Award Recipients The Nation Newspaper" (in Turanci). 2022-10-09. Retrieved 2022-10-31.
  14. Elebeke, Emmanuel (January 7, 2016). "FG will generate 3.4m jobs through pencil production, others — Minister". Vanguard. Retrieved January 29, 2019.
  15. Group (December 30, 2015). "Nigeria to start production of pencils, says Onu". The Nation Nigeria. Retrieved January 29, 2019.
  16. "Nigeria to start local production of pencils in two years – Onu". Daily Post. December 30, 2015. Retrieved January 29, 2019.
  17. Uchendu, Moses (February 17, 1999). "Nigeria: Onu Is A Liar, Says Waziri". All Africa. Retrieved January 29, 2019.