Mutanen Kurtey

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Mutanen Kurtey
Yankuna masu yawan jama'a
Nijar
Mutanen Kurtey
Kurtey
Yankuna masu yawan jama'a
Kogin Neja, Yammacin Afirka

Mutanen Kurtey (var. Kourtey ) ƙananan ƙabilu ne da aka samo a kwarin Kogin Neja a wasu ɓangarorin ƙasashen Afirka ta Yamma na Nijar, Benin, Mali, da Najeriya . Ana kuma samun su da adadi mai yawa a Ghana, Togo, Ivory Coast, da Burkina Faso .

Shigar su cikin Songhai[gyara sashe | gyara masomin]

An ƙirƙiro Kurtey daga shigar mutanen Fula zuwa kwarin Kogin Neja na Yankin Tillaberi na zamani, Nijar a cikin ƙarni na 18, da kuma auratayyarsu da garin Songhai, Zarma, Sorko da sauransu. Yayin da kuma suke tsare da fannoni da yawa na al'adun gargajiyar Fula, Kurtey sun mamaye hanyoyin rayuwar Songhai-Zarma kuma suna magana da yaren Kudancin Songhay. [1] Wasu masu sa ido a waje suna ganin su wani yanki ne na mutanen Songhai, [2] yayin da wasu ke bayyana su a matsayin al'ummomin da ke da tarihi daban-daban, al'adu, da kuma nuna bambancin kabila a cikin babbar hanyar magana ta Songhai, wanda mutanen Songhai ɓangare ɗaya ne. [3]

Kwastam da yawan jama'a[gyara sashe | gyara masomin]

Su a yau adadinsu bai gaza 50000 ba, sun maida hankali ne kan tsibirai da kuma gefen kogin Niger kusa da Sansani, Dessa da Ayorou ; a Yamai (musamman a kwata-kwata Koutoukalé); kuma a kauyukan da ke tsakiyar Niger ta tsakiya daga Gao zuwa arewacin Najeriya. Wasu Kurtey suna ci gaba da yiwa kansu alama tare da raunin fuskokinsu na gargajiya: ƙaramar gicciye a saman kowane ƙashin kunci. Kurtey din ma suna daga cikin kabilun Nijar shida wadanda a tarihi suka aiwatar da al'adar yiwa mata kaciya . Kurtey al'ada tafiyar da masu zama a gida dabbõbi kiwon-da gadon su Fula zuri'a-kazalika da kama kifi (kamar Sorko mutane ), taba noma, da kuma ambaliyar noman gero da shinkafa noma.

Alakarsu da wasu[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin ƙarni na 19th, da yawa Musulmi Kurtey tsunduma a baiwa 'yan hari daga gare arna Zarma tare da Nijar, [4] samun su da Zarma laƙabi "Barayi Maza" [5] Duk da yake tarihi m hammayarsu na Wogo mutane wanda zaunar da su a cikin yanki daga Tsakiyar Nijar da aka fara a kusan 1800, kabilun biyu sun kasance suna da kusanci sosai, sun zauna wuri ɗaya, suna magana da yaruka iri ɗaya, kuma suna raba hanyoyin rayuwa iri ɗaya. Dukansu musulmai ne kafin suyi ƙaura zuwa yankin, suna jin daɗin kusanci da Masarautar Fula ta Say . [1]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 Harrison, Byron, Annette Harrison, and Michael J. Rueck, with Mahaman Soumana as Interpreter. "Southern Songhay Speech Varieties in Niger: A Sociolinguistic Survey of the Zarma, Songhay, Kurtey, Wogo, and Dendi Peoples of Niger." (1997).
  2. Minority Rights Group International, World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Niger : Overview, July 2008. Online. UNHCR Refworld, [accessed 8 April 2009]
  3. Paul Stoller. pp.94-5 in Eye, Mind and Word in Anthropology. L'Homme (1984) Volume 24 Issue 3-4 pp.91-114.
  4. Jean-Pierre Olivier de Sardan. Remarques sur la notion de «captif» (à propos des Wogo et Kurtey du Niger). Journal de la Société des Africanistes. (1970) Volume 40, Issue 40-2, pp. 171-174
  5. Jean Pierre Olivier de Sardan. Les voleurs d’hommes (notes sur l’histoire des Kurtey). Etudes Nigériennes no. 25. IFAN-CNRSH: Paris-Niamey (1969)