Ipoola Alani Akinrinade

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ipoola Alani Akinrinade
Chief of the Defence Staff (en) Fassara

ga Afirilu, 1980 - 2 Oktoba 1981
Aliyu Muhammad Gusau

Oktoba 1979 - ga Afirilu, 1980
Rayuwa
Haihuwa Ile Ife, 3 Oktoba 1939 (84 shekaru)
ƙasa Najeriya
Harshen uwa Yarbanci
Karatu
Makaranta Royal Military Academy Sandhurst (en) Fassara
Staff College, Camberley (en) Fassara
Jami'ar Tsaron Nijeriya
Harsuna Turanci
Yarbanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Digiri Janar

Ipoola Alani Akinrinade CFR FSS (an haife shi ranar 3 ga watan Oktoban 1939) Laftanar Janar ne mai ritaya na Sojojin Najeriya, wanda ya kasance Babban Hafsan Sojan Najeriya (COAS), Najeriya daga watan Oktoban 1979 zuwa watan Afrilun 1980, sannan Shugaban Hafsan Tsaro har zuwa shekarar 1981 a lokacin Jamhuriyya ta Biyu.[1]

Haihuwa da ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Akinrinade a ranar 3 ga watan Oktoban 1939 a Yakoyo kusa da Ile Ife, Jihar Osun tsohuwar Jihar Oyo. Ya halarci Makarantar Grammar ta Offa don karatun sakandare daga 1954 zuwa 1958. Ya yi aiki a Ma'aikatar Noma a Yankin Yamma, Ibadan daga 1959 zuwa 1960.[2] Da ya shiga aikin soja, ya fara horas da jami’an tsaro a Kwalejin Horar da Sojojin Soja ta Royal Nigeria, Kaduna a cikin watan Afrilun 1960, sannan ya tafi Royal Military Academy Sandhurst da ke ƙasar Ingila a cikin watan Agustan 1960. An ba shi muƙamin Laftanar na biyu a Rundunar Sojojin Sama a ranar 20 ga watan Disambar 1962. Daga baya ya ɗauki Jami'in Sana'a / Koyarwar Jirgin Sama a Amurka (Agusta 1965 - Yuli 1966), ya halarci Kwalejin Ma'aikata Camberley (Janairu - Disamba 1971) kuma ya halarci Kwalejin Nazarin Tsaro ta Royal a Burtaniya (Janairu - Disamba 1978).[1]

Aikin soja[gyara sashe | gyara masomin]

Akinrinade ya tashi a hankali ta cikin sahu. An ba shi muƙamin Laftanar a ranar 29 ga watan Maris ɗin 1963, kaftin a ranar 29 ga watan Maris 1965, Major a ranar 10 ga watan Yunin 1967, Laftanar Kanal a ranar 11 ga ga watan Mayun 1968, Kanar ranar 1 ga watan Oktoban 1972, Birgediya Janar a ranar 1 ga watan Oktoban 1974 da Manjo Janar a ranar 76 ga Janairu. Ya riƙe muƙaman sojoji daban-daban, inda ya zama kwamandan Garrison Ibadan (1970-1971) da GOC na 1 Infantry Division (1975-1979).[1] Ya kasance memba a Majalisar Ƙoli ta Soja a lokacin mulkin soja na Janar Murtala Muhammed da Olusegun Obasanjo (1975-1979).[3] Ya samu muƙamin Laftanar Janar a ranar 2 ga watan Oktoban 1979 kuma ya naɗa shi Hafsan Sojoji, sannan ya zama Babban Hafsan Tsaro a cikin shekarar 1980, a lokacin gwamnatin farar hula ta Shehu Shagari. Ya yi ritaya da son rai daga aiki tare da sakamako daga ranar 2 ga watan Oktoban 1981.[1]

Daga baya aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan ya yi ritaya, Akinrinade ya tsunduma cikin manyan ayyukan noma kuma shi ne shugaban sashen ciyar da abinci da ayyukan noma na Neja (1982-1985). A gwamnatin Janar Ibrahim Babangida an naɗa shi ministan noma, albarkatun ruwa da raya karkara (1985-1986), ministan masana'antu (1988 - Fabrairu 1989) da kuma ministan sufuri (1989).[2] Ya zama mamba a jam’iyyar National Democratic Coalition (NADECO), mai rajin tabbatar da dimokuraɗiyya a zamanin mulkin Sani Abacha.[3]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]