Juyin Mulki a Najeriya, 1966

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Infotaula d'esdevenimentJuyin Mulki a Najeriya, 1966
Iri coup d'état (en) Fassara
Kwanan watan 28 ga Yuli, 1966
Ƙasa Najeriya
Adadin waɗanda suka rasu 300

Juyin mulkin Najeriya na 1966, ko kuma abin da ake kira "July Rematch", shi ne juyin mulki karo na biyu na juyin mulkin da sojoji suka yi a Najeriya. Laftanar Kanar Murtala Muhammed[1] da wasu da yawa daga cikin hafsoshin sojan Arewa ne suka shirya shi. Juyin mulkin ya fara ne da misalin tsakar dare a ranar 28 ga watan Yuli, 1966[2] kuma wani martani ne ga kashe-kashen da wasu sojoji suka yi wa ƴan siyasa da Jami'an Arewa a ranar 15 ga wtan Janairun shekara ta alif1966 (duba Juyin mulki a Najeriya, (15 ga watan Janairu 1966)). Juyin mulkin da aka yi a watan Yuli ya yi sanadin kashe shugaban mulkin soja na farko a Najeriya, Janar Johnson Aguiyi-Ironsi da Laftanar Kanar Adekunle Fajuyi (wanda ke karɓar baƙuncin Aguiyi-Ironsi) a Ibadan da wasu ɓangarorin Arewa da ba sa so.[3] Bayan kawo karshen gwamnatin shugaba Ironsi ne aka naɗa Laftanar Kanar Yakubu Gowon a matsayin shugaban ƙasa a watan Yuli na shekarar 1966.

Dalilan da suka sa aka yi juyin mulki[gyara sashe | gyara masomin]

A cewar masanin tarihi Max Siollun sojojin arewa suna da jerin ƙorafe-ƙorafe[4] biyo bayan wata dakatarwa a ranar 15 ga watan Janairun 1966, juyin mulkin da ya kai ga shirya wani juyin mulkin. Jerin korafe-korafensu sune:

  • Kisan shugabannin farar hula na arewa da hafsoshin soji a ranar 15 ga Janairun 1966, juyin mulki.
  • Ranar 15 ga Janairun 1966, masu yunƙurin juyin mulki (mafi yawa manyan jami'an soji) ba a yi musu shari'ar cin amanar ƙasa ba, haka-zalika, ana biya su-(albashi) yayin da suke tsare.
  • Ƙaddamar da Dokar Haɗin Kai.
  • Jita-jitar "Juyin Mulkin Ibo" don kawar da sojojin Arewa.
  • Kara girma da wasu Manyan Ibo suka yiwa Laftanar Kanal .
  • Jita-jita cewa Janar Aguiyi-Ironsi ya nuna fifiko ga kabilar Igbo.
  • Ana shirin yin musanya da bataliya ta 1 da ta 4 da kuma shirin karban gwamnonin sojoji na yankuna daban-daban.

Mahalarta juyin mulkin[gyara sashe | gyara masomin]

Ga jera sunayen manyan waɗanda suka yi yunƙurin juyin mulkin a ƙasar, kamar haka:[5]

  • Laftanar Kanar Joseph Akahan (Kwamandan Bataliya ta 4 Kaduna)
  • Laftanar Kanar Murtala Muhammed (Inspector of Signals, Lagos)
  • Major Theophilus Danjuma (Principal Staff Officer, Army HQ, Lagos)
  • Major Abba Kyari (Artillery, Kaduna)
  • Manjo Martin Adamu (Bataliya ta biyu Legas)
  • Manjo Shittu Alao (HQ, Legas)
  • Manjo Musa Usman (Rundunar Sojojin Najeriya, Legas)
  • Captain Joseph Garba (Federal Guards Lagos)
  • Captain Isa Bukar (Federal Guards Lagos)
  • Captain Ibrahim Taiwo (Lagos Garrison Yaba)
  • Captain Baba Usman GSO (Grade II, Army HQ, Lagos)
  • Captain Abdul DS Wya (Bataliya ta uku, Kaduna)
  • Laftanar Muhammadu Buhari (2 Brigade Lagos)
  • Laftanar Ibrahim Babangida (1st Reconnaissance Squadron, Kaduna)
  • Laftanar Ibrahim Bako (Bataliya ta hudu, Ibadan)
  • Laftanar William Walbe (Bataliya ta biyu, Legas)
  • Laftanar Mamman Vatsa (Bataliya ta hudu, Ibadan)
  • Laftanar Buka Suka Dimka (Nigerian Military Training College Kaduna)
  • Laftanar Yakubu Dambo (Bataliya ta uku Kaduna)
  • Laftanar Garba A. Dada (Adjutant 4th Battalion Ibadan)
  • Laftanar Garba Duba (1 Reconnaissance Squadron Kaduna)
  • Laftanar Mohammed Balarabe Haladu (Bataliya ta hudu, Ibadan)
  • Laftanar Malami Mahe Nassarawa (2nd Battalion, Lagos)
  • Laftanar James Onoja (Bataliya ta hudu, Ibadan)
  • Laftanar Abdullahi Shelleng (Kwamandan Kamfanin, Bataliya ta 4, Ibadan)
  • Laftanar Paul Chabri Tarfa (Federal Guards, Lagos)
  • Laftanar DS Abubakar (Abeokuta Garrison)
  • Laftanar Na Biyu Sani Abacha (Bataliya ta Uku Kaduna)
  • Laftanar Muhammadu Gado Nasko (Artillery, Kaduna)
  • Sajan Paul Dickson
  • Sabo Kwale (Abeokuta Garrison)
  • Kofur John Shagaya (2nd Reconnaissance Squadron, Abeokuta)

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Siollun, Max (2009). Oil, Politics and Violence: Nigeria's Military Coup Culture (1966-1976). Algora. pp. 98–102. ISBN 9780875867090.
  2. Joe Garba- A Revolution in Nigeria, another view
  3. Siollun, Max (2009). Oil, Politics and Violence: Nigeria's Military Coup Culture (1966-1976). Algora. p. 110. ISBN 9780875867090.
  4. Siollun, Max (2009). Oil, Politics and Violence: Nigeria's Military Coup Culture (1966 - 1976). Algora. p. 97. ISBN 9780875867090.
  5. Siollun, Max (2009). Oil, Politics and Violence: Nigeria's Military Coup Culture (1966 - 1976). Algora. pp. 245–248. ISBN 9780875867090.