Licypriya Kangujam

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Licypriya Kangujam
Licypriya Kangujam at the United Nations Asia-Pacific Climate Week 2019 in Bangkok, Thailand on 5 September 2019.
Haihuwa Licypriya Kangujam
(2011-10-02) 2 Oktoba 2011 (shekaru 12)
Bashikhong Village, Manipur, India
Aiki Student, environmental activist
Shekaran tashe 2018–present
Iyaye(s)
  • Bidyarani Devi Kangujam Ongbi (mother)
  • KK (Kanarjit Kangujam) Singh (father)
Dangi Chinglensana Kangujam (uncle)
Lamban girma
Recorded on 6 February 2020 from the BBC Radio World Service Program - How I became an 8-year-old climate activist in London, UK. BBC - OS[1]


   

Licypriya Kangujam ( ꯂꯤꯁꯤꯄ꯭ꯔꯤꯌꯥ ꯀꯥꯡꯉꯨꯖꯝ Meitei :</link> , IPA: [lisipi kaŋŋud͡ʒɐm ]</link>; an haife ta 2 Oktoba 2011) 'yar gwagwarmayar kare muhalli ce daga Indiya. Ɗaya daga cikin matasa masu gwagwarmayar sauyin yanayi a duniya, tayi jawabi ga shugabannin duniya a taron Majalisar Ɗinkin Duniya kan sauyin yanayi na 2019 a Madrid, Spain, inda ta nemi su ɗauki matakin sauyin yanayi cikin gaggawa. Licypriya ta daɗe tana fafutukar ganin an shawo kan sauyin yanayi a Indiya tun daga shekarar 2018, don samar da sabbin dokoki don dakile yawan gurbacewar yanayi a Indiya, da kuma sanya wajabta ilimin canjin yanayi a makarantu. An ɗauke ta a matsayin Greta Thunberg ta Indiya, kodayake ba ta son amfani da wannan kalmar.

Licypriya ta fara bada shawarwari game da canjin yanayi acikin Yuli 2018.[2] A ranar 21 ga Yuni 2019, wahayi daga Greta Thunberg, Licypriya ta fara kwashe mako guda a wajen majalisar dokokin Indiya don jawo hankalin Firayim Minista Narendra Modi don zartar da dokar sauyin yanayi a Indiya.

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Licypriya Kangujam a ranar 2 ga Oktoba 2011 a Bashikhong, Manipur, Indiya, babbar 'yar Kanarjit Kangujam da Bidyarani Devi Kangujam Ongbi, acikin dangin Meitei. Lokacin da ta kai shekara bakwai, ta fara daga muryarta don yaƙar sauyin yanayi da rage haɗarin bala'i.

Acikin shekarar 2018, Licypriya ta halarci taron bala'i na Majalisar Ɗinkin Duniya a Mongolia tare da mahaifinta. Hakan ya kara mata kwarin gwiwar shiga harkar fafutuka. A cikin labarin da ta buga a gidan rediyon BBC ta bayyana cewa, “Na samu kwarin gwiwa da sabbin ilimi daga mutanen da ke bada jawabi. Lamarin da ya canza rayuwa." Licypriya ta kafa "Ƙungiyar Yara" jim kaɗan don wayar da kan jama'a, tare da yin kira ga kare duniya ta hanyar magance sauyin yanayi da bala'o'i.

Ayyukan aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Ambaliyar Kerala 2018[gyara sashe | gyara masomin]

Licypriya ta bada gudummawar ajiyarta na Rupees 100,000 ga Babban Ministan Kerala Pinarayi Vijayan a ranar 24 ga Agusta 2018 don taimakawa yaran da bala'in ambaliyar Kerala 2018 ya shafa. Shekaru biyu bayan haka ta sami wasiƙar amincewa daga gwamnatin Kerala.

Gudunmawar da Licypriya ta bayar ga Babban Ministan ya tallafa wa aikin kare yaran da ambaliyar ruwa ta shafa. Ta ji ƙaramar gudunmawarta za ta taimaka wajen kawo canji a lokacin wahala.

Ziyarar Afirka[gyara sashe | gyara masomin]

Licypriya Kangujam tana jawabi a taron UNESCO Partners' Forum 2019 (Biennial Luanda) a Angola a ranar 20 ga Satumba 2019.

Licypriaya ta halarci taron UNESCO Partners' Forum 2019 (Biennial Luanda) a Luanda, Angola, wanda UNESCO, Tarayyar Afirka da gwamnatin Angola suka gayyace su. Tayi magana kan sauyin yanayi tare da shugaban Angola João Lourenço, Shugaban Mali Ibrahim Boubacar Keïta, Shugaban Malawi Hage Geingob, Shugaban Jamhuriyar Kongo Denis Sassou Nguesso, Uwargidan Shugaban Angola Ana Dias Lourenço, Uwargidan Shugaban Namibia Monica Geingos, 2018 Lambar yabo ta zaman lafiya ta Nobel Denis Mukwege, Darakta Janar na UNESCO Audrey Azoulay, Mataimakin Firayim Minista na Guinea François Lonseny Fall da ministocin al'adu na Afirka.

Kit ɗin Tsira don Gaba[gyara sashe | gyara masomin]

A ranar 4 ga Oktoba 2019, Licypriya ta fito da wata na'urar alama mai suna SUKIFU (Kit ɗin Tsira don Gaba) don magance gurɓacewar iska. SUKIFU kayan kasafin kuɗi ne kusan sifili wanda aka ƙera daga shara don samar da iska mai daɗi don shaƙa lokacin da gurɓatacce ba ta da kyau. Wannan tsire-tsire da za'a iya sawa alama ce ta Green Movement don gurbatar iska. Kowa zai iya gina wannan ra'ayi a gida ta hanyar sake yin amfani da shara don sanya iska mai kyau kai tsaye cikin huhu. Licypriya ta kaddamar da shi a gaban majalisar dokokin Punjab da Haryana. Ta ja hankalin shugabannin da su nemo hanyoyin magance matsalar gurbacewar iska a yankin Delhi da babban birnin ƙasar.

Ta ƙara da cewa, duk da cewa aikin ya samu ƙwarin gwiwa ne sakamakon gurbacewar iska a Delhi, amma ba ta son sakonsa ya kasance game da muhalli kawai. A maimakon haka, ta ce, yanayin daidaitawa ne ya sa ta fito da wata manufa, tare da halayen juriya da ake bukata don rayuwa a yanzu da kuma nan gaba. Ta kirkiro wannan samfurin tare da tallafin Chandan Ghosh, farfesa a Cibiyar Fasaha ta Indiya Jammu (IIT).

Babban Oktoba Maris 2019[gyara sashe | gyara masomin]

A ranar 21 ga Oktoba 2019, Licypriya ta fara "Babban Oktoba Maris 2019" a Ƙofar Indiya, New Delhi tare da dubban magoya bayanta. An gudanar da tattakin ne daga ranar 21 zuwa 27 ga watan Oktoba a wurare daban-daban domin neman ɗaukar matakin gaggawa kan sauyin yanayi da kuma kafa dokar yanayi a Indiya.

COP25[gyara sashe | gyara masomin]

Licypriya Kangujam tare da Sakatare Janar na Majalisar Ɗinkin Duniya António Guterres a taron sauyin yanayi na Majalisar Ɗinkin Duniya 2019 (COP25) a Madrid, Spain a ranar 12 ga Disamba 2019.

Licypriya yayi magana a taron sauyin yanayi na Majalisar Ɗinkin Duniya na 2019, wanda kuma aka sani da COP25, yana kira ga shugabannin duniya da su ɗauki matakin yanzu kan sauyin yanayi. Mutane 26,000 daga kasashe 196 ne suka halarci wannan taron. An gudanar da shi daga 2 ga Disamba zuwa 13 ga Disamba a Madrid, Spain, wanda gwamnatin Chile ta karɓi bakuncin tareda taimakon kayan aiki na gwamnatin Spain a karkashin UNFCCC (United Nations Framework Convention on Climate Change).

Licypriya ta gana da Sakatare-Janar na Majalisar Ɗinkin Duniya António Guterres a lokacin COP25 kuma ta gabatar da takardar "a madadin yaran duniya."Takardar ta bayyana cewa tana son samar da wuri mai kyau ga dukkan yaran duniya. Guterres ya yaba mata. Greta Thunberg da wasu shugabannin duniya da dama sun halarci taron.

Dandalin Tattalin Arzikin Duniya 2020[gyara sashe | gyara masomin]

Acikin 2020, Licypriya ta buga wasiƙa ga mahalarta taron tattalin arzikin duniya tare da masu fafutuka Greta Thunberg, Luisa Neubauer, Isabelle Axelsson, da Loukina Tille, suna kira ga kamfanoni, bankuna da gwamnatoci da su daina bada tallafin mai. A wani ra'ayi da aka baiwa The Guardian sun ce, "Ba ma son a yi wadannan abubuwa nan da 2050, 2030 ko ma 2021, muna son ayi hakan a yanzu - kamar yadda akeyi a yanzu. Muna kira ga shugabannin duniya da su daina saka hannun jari a tattalin arzikin mai da ke kan gaba wajen rikicin duniya. Maimakon haka, ya kamata su saka kuɗin su a cikin fasaha masu dorewa, bincike da kuma dawo da yanayi. Ribar ɗan gajeren lokaci bai kamata ya haifar da kwanciyar hankali na rayuwa ba."

Ranar Duniya 2020[gyara sashe | gyara masomin]

Licypriya tayi jawabi a taron duniya a Ranar Duniya 2020 a Washington, DC, Amurka. Taron ya kasance kama-da-wane, saboda barkewar cutar ta COVID-19. An nuna ta tare da 50 sauran shugabannin duniya, masu tasiri, masu shahara, 'yan wasa da mawaƙa, ciki harda Paparoma Francis, Sylvia Earle, Denis Hayes, Bill McKibben, Kwamitin Bada Shawarar Duniya Albert II (Farashin Monaco), Alexandria Villaseñor, Al Gore, Patricia Espinosa, Christiana Figueres, Michelle Dilhara, Jerome Foster II, John Kerry, Thomas Lovejoy, Ed Begley Jr., Zac Efron, Anil Kapoor, Van Jones, Ricky Keij, Paul Nicklen da Alex Honnold, suna ba da saƙon bege don yaƙar yanayin da ke gudana. rikicin.

TED yayi magana[gyara sashe | gyara masomin]

A ranar 18 ga Fabrairu, 2020, tayi jawabi ga TEDxSBSC da aka gudanar a Jami'ar Delhi, New Delhi, Indiya. A ranar 23 ga Fabrairu 2020 tayi jawabi a TEDxGateway da aka gudanar a Mumbai kuma ta sami babban yabo ga jawabin nata. Tayi magana game da tattaunawar TEDx sau shida a lokacin tana da shekaru tara.

Gangamin koyar da sauyin yanayi a makarantu[gyara sashe | gyara masomin]

Licypriya dai na fafutukar ganin an wajabta darussa kan sauyin yanayi a makarantu, kuma a martanin da gwamnatin jihar Gujarat ta Indiya ta sanya ta sanya canjin yanayi a makarantun makarantu.

Ganewa[gyara sashe | gyara masomin]

A ranar 31 ga Agusta, 2019, Licypriya ta sami lambar yabo ta zaman lafiya ta yara ta duniya 2019, wanda Charles Allen, Daraktan Haɗin gwiwa na Indexididdigar Zaman Lafiya ta Duniya - Cibiyar Tattalin Arziki & Zaman Lafiya (IEP), ya gabatar a Ostiraliya acikin wani taron da Ƙungiyar Ƙwararrun Ƙwararrun Matasa ta shirya. Ma'aikatar Wasannin Matasa da Ƙarfafa Al'umma, gwamnatin Maldives. Koyaya, The Times of India ya ruwaito, "Hatta lambar yabo ta zaman lafiya ta yara ta duniya da aka baiwa Licypriya acikin 2019 kuma aka inganta ta a matsayin girmamawar da Cibiyar Aminci ta Duniya ta bada ta zama abin kunya bayan Cibiyar Tattalin Arziki da Zaman Lafiya ta fayyace akan Twitter cewa "ba mu bayar da kyaututtuka”.

Hakanan an karrama Licypriya da taken "Tauraro Tashi" ta hedkwatar Cibiyar Sadarwar Ranar Duniya da ke Washington, DC

A ranar 19 ga Nuwamba, 2019, ta sami lambar yabo ta SDGs Ambassador Award 2019 a Jami'ar Chandigarh, wanda Dainik Bhaskar ya gabatar tare da haɗin gwiwar NITI Aayog, Gwamnatin Indiya. Licypriya kuma ta sami lambar yabo ta Global Child Prodigy 2020 a ranar 3 ga Janairu 2020 a New Delhi, wanda Laftanar Gwamnan Pondicherry Kiran Bedi ya gabatar.

Rigima[gyara sashe | gyara masomin]

Acikin wani rahoto da jaridar The Times of India ta fitar a watan Yunin 2021, ta bayyana cewa duk lambobin yabo da Licypriya ta samu daga farkon lokacinta kungiyoyin mahaifinta ne suka ba ta. An kama mahaifinta Kanarjit Kangujam Singh a ranar 31 ga Mayu 2021 saboda zargin damfarar ƙungiyoyin taimakon kai da yawa, otal-otal da daidaikun mutane don taron Matasan Duniya wanda ya shirya a Imphal acikin 2014. Kusan yara ɗari daga kasashe 12 sunyi ikirarin cewa Kanarjit Kangujam yayi musu zamba.

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

  • Greta Thunberg
  • Severn Cullis-Suzuki - tun yana ƙarami kuma sanannen mai fafutukar kare muhalli ne a 1992

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Template:Cite episode
  2. Licypriya Kangujam [@LicypriyaK] (27 Jan 2020). "Dear Media, Stop calling me "Greta of India". ..." (Tweet). Retrieved 13 May 2020 – via Twitter.

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]