Abdul Azeez Kolawole Adeyemo

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Abdul Azeez Kolawole Adeyemo
Rayuwa
Haihuwa Ado Ekiti, 14 ga Yuni, 1941
ƙasa Najeriya
Mutuwa 12 ga Maris, 2002
Karatu
Harsuna Turanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa
Imani
Addini Musulunci

Alhaji Abdul Azeez Kolawole Adeyemo (An haife shi ne a ranar 14 ga watan Yuni, shekara ta 1941 - ya mutu a ranar 12 ga watan Maris, na shekara ta 2002), ya kasan ce shi ne wanda aka fi sani da 'Alhaji how are you', (Alhaji yaya kake) ɗan Najeriya ne kuma fitaccen ɗan siyasar Yarbawa. An haife shi a Ado-Ekiti babban birnin jihar Ekiti dane ga Sir. Rufai Adeyemo & Princess Adebolarin Agunsoye. Ya girma a matsayin Katolika a lokacin Turawan mulkin mallaka, daga baya ya musulunta. Ya zama dan siyasa tun farkon aikin sa. Ya shiga kamfen din Yamma na Egbe Omo Oduduwa wanda Cif Jeremiah Obafemi Awolowo ya kafa . Ya kuma kasance dan gaba-gaba a kungiyar siyasa ta Action Group wacce daga baya ta koma kungiyar Unity Party of Nigeria. Babban abin da ya bari shi ne tabbatar da dimokiradiyya da kyakkyawan shugabanci a bayan Najeriya mai 'yanci.[ana buƙatar hujja]

Tarihi da rayuwar Siyasa[gyara sashe | gyara masomin]

Malami, mai fenti, dan kasuwa mai nasara, kuma mai iya magana ne wanda ya fara rike mukaminsa na siyasa na farko a Jamhuriya ta Biyu a matsayin dan majalisa a ranar 1 ga watan Oktoban, shekara ta 1979, lokacin da aka rantsar |da Alhaji Shehu Shagari]] a matsayin Shugaban farar hula na farko kuma Kwamanda- a-Chief na Tarayyar Najeriya . Daga baya Manjo Janar Muhammadu Buhari ya cire gwamnatin daga mulki a jajibirin Sabuwar Shekara ta 1984.

Alhaji A.A.K Adeyemo ya taka muhimmiyar rawa a matsayin Manajan Kamfen a nasarar gwamnatin gajeriyar rayuwa ta Evangelist Bamidele Olumilua, Gwamnan tsohuwar jihar Ondo daga 1991 zuwa 1993 a karkashin inuwar Social Democratic Party (Nigeria) . Daga baya ya yi aiki a waccan gwamnatin a matsayin Kodinetan Majalissar Dokokin Jihar Ondo Jami'in tuntuba. Babbar matsalar da ta toshe hanyar tafiyar da Najeriya ta fuskar zamantakewar al'umma, tattalin arziki da siyasa ita ce ta shugaban kasa na mulkin soja, Ibrahim Babangida, a kan soke zaben shugaban kasa da aka yi a ranar 12 ga watan Yuni shekara ta 1993, wanda Cif Moshood Kashimawo Olawale Abiola ya lashe a cikin gaskiya da adalci zabe. Rushewar hade da rusa jam’iyyun siyasa koyaushe ya haifar da mutuwar gwamnatin farar hula a duk jihohin da ke fadin tarayyar Najeriya. Har yanzu, burin Nijeriya na mulkin mallaka na demokraɗiyya wanda 'how are you' ya kasance mai cikakken sadaukarwa an yanke shi a cikin wani ƙaramin yanayi na rashin kulawa da son rai; adalci ya kasance mai lalacewa ga alama da alama ta zargi.

Dattijon jaha[gyara sashe | gyara masomin]

Alhaji Adeyemo ya kuma kasance sanannen shugaban kungiyar PAN ta Yarbawa ta Tattaunawa da aka fi sani da ' Afenifere '. [1] Ya kuma taka rawa wajen kirkirar jihar Ekiti a watan Oktoba, 1996. Bayan maido da mulkin dimokiradiyya a karshen shekarun 1990 jim kaɗan bayan mutuwar ba-zata da ba-sani-ba-tsammani na mulkin soja Janar Sani Abacha,[2] Alhaji Adeyemo ya ci gaba da kasancewa cikin siyasa kuma ya ɗauki matsayin 'Ubangida' saboda lamuransa. na tasiri a cikin faɗin siyasa da oligarchy . Wannan ya nuna ta rashin rawar da yake takawa a burin siyasa na Otunba Adeniyi Adebayo a matsayin zababben Gwamna na farko, Jihar Ekiti, a karkashin kungiyar Alliance for Democracy (Nigeria), a 1999.

Jerin sunayen kawancen siyasarsa sun hada da Samuel Adekunle Ajasin JP, Alhaji Shehu Musa Yar'Adua, Alhaji Baba Gana Kingibe, Cif Olu Falae, Janar Adeyinka Adebayo, Evangelist Bamidele Olumilua, Olusegun Kokumo Agagu, Alhaji Abdulkadir Balarabe Musa, Pa Abraham Adesanya, TY Danjuma, Alhaji Bamanga Tukur, Otunba Reuben Famuyibo, Adebayo Adefarati, Ebenezer Babatope, da Cif Bola Ige da sauransu.

Ragewa[gyara sashe | gyara masomin]

'Alhaji yaya kake' ya mutu a asibiti a ranar 12 ga watan Maris, na shekara ta 2002, bayan an garzaya da shi zuwa asibiti sakamakon cutar hawan jini da ya dade yana fama da shi sakamakon wata cuta da ya dade yana fama da ita.

Bayani[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Dr. Lanre Tytler (August 14, 2007). "Afenifere and Yoruba Council of Elders: Who and Where Are They?". NigeriaWorld. Retrieved 2009-11-08.
  2. a b c d "Abacha, Sani." Encyclopædia Britannica. 3 February 2007