Lardunan Najeriya

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Lardunan Najeriya
Taswirar lardunan Najeriya a 1910

Lardunan Nijeriya sun kasance rarrabuwar yankuna a Najeriya, an yi amfani da yankunan daga 1900 zuwa 1967 a lokacin Mulkin Mallaka na turawa a Najeriya da kuma jim kaɗan bayan samun ƴancin kai a ƙasar. An canza su sau da yawa ta tarihinsu. An raba su kashi kashi; wasu daga cikin waɗannan an ƙara raba su zuwa hukumomin ƙasa. Arewacin Najeriya da Kudancin Najeriya suma wani lokaci ana kiransu da Lardunan Arewa ko kuma Kudancin Najeriya. A halin yanzu, Najeriya tarayya ce da ta ƙunshi jihohi 36.

An fara amfani da larduna a Arewacin Najeriya bayan da Birtaniyya ta karɓi ragamar tafiyar da yankin daga hannun Kamfanin Royal Niger a shekarar 1900. Da farko Turawan Ingila sun raba yankin zuwa larduna goma sha daya wadanda su ne:

A cikin 1903 an ƙara ƙarin larduna shida; biyar bayan yaƙin Sokoto - Kano, da kuma lardin Gwandu, wanda ya kai 17. An rage yawan larduna zuwa 13 a shekara ta 1911, da kuma 12 bayan yakin duniya na daya. A 1926 Adamawa da Plateau sun zama sabbin larduna. Larduna da sassa a cikin 1945, tare da sunaye ko adadin Hukumomin Ƙasa a kowane yanki:

Province Region Division Native Authorities
Abeokuta Western Egba Abeokuta
Abeokuta Western Egbado 5
Adamawa Northern Adamawa Adamawa
Adamawa Northern Muri Muri
Adamawa Northern Numan Numan, Shellen
Bauchi Northern Bauchi Bauchi, Dass, Ningi
Bauchi Northern Gombe
Bauchi Northern Katagum
Benin Western Asaba 23
Benin Western Benin Benin
Benin Western Ishan 11
Benin Western Kukuruku, later Afenmai 36
Benue Northern Idoma 21
Benue Northern Lafia Awe, Lafia
Benue Northern Nasarawa Keffi, Nasarawa
Benue Northern Tiv 55
Benue Northern Wukari 6
Bornu Northern Bedde Bedde
Bornu Northern Biu 3
Bornu Northern Bornu Bornu
Bornu Northern Dikwa Dikwa
Bornu Northern Potiskum Fika
Calabar Eastern Abak 8
Calabar Eastern Calabar 3
Calabar Eastern Eket 7
Calabar Eastern Enyong Aro 5
Calabar Eastern Enyong Itu 5
Calabar Eastern Ikot Ekpene 4
Calabar Eastern Opobo 4
Calabar Eastern Uyo 9
Cameroons Eastern Bamenda 23
Cameroons Eastern Kumba 12
Cameroons Eastern Mamfe 7
Cameroons Eastern Victoria 3
Ijebu Western Ijebu-Ode Ijebu-Ode, Ijebu-Remo
Ilorin Northern Borgu Bussa, Kaiama
Ilorin Northern Ilorin Ilorin
Ilorin Northern Pategi-Lafiagi Lafiagi, Pategi
Kabba Northern Igala 5
Kabba Northern Igbirra Igbirra
Kabba Northern Kabba 5
Kabba Northern Koton Karifi 4
Kano Northern Kano Kanu,
Kano Northern Hadejia Gumel, HadejiaKazaure
Katsina Northern Katsina Daura, Katsina
Niger Northern Abuja Abuja, Lapai
Niger Northern Bida Agaie, Bida
Niger Northern Kontagora Kontagora, Wushishi, Zuru
Niger Northern Minna Gwari, Kamuku
Ogoja Eastern Abakaliki 6
Ogoja Eastern Afikpo 11
Ogoja Eastern Ikom 9
Ogoja Eastern Obobra 9
Ogoja Eastern Ogoja 12
Ondo Western Ekiti 16
Ondo Western Okitipupa 5
Ondo Western Ondo 3
Ondo Western Owo 6
Onitsha Eastern Awka 9
Onitsha Eastern Awgu 3
Onitsha Eastern Onitsha 20
Onitsha Eastern Nsukka 8
Onitsha Eastern Udi 3
Owerri Eastern Aba 3
Owerri Eastern Bende 1
Owerri Eastern Okigwi 2
Owerri Eastern Orlu 5
Owerri Eastern Owerri 22
Oyo Western Ibadan Ibadan
Oyo Western Ife-Ilesha Ife, Ilesha
Oyo Western Oyo Oyo
Plateau Northern Jema'a Jema'a
Plateau Northern Jos 5
Plateau Northern Pankshin 22
Plateau Northern Shendam Wase, 6 others
Plateau Northern Southern Eggon, Nunku, Wamba
Rivers Eastern Ahoada 7
Rivers Eastern Brass 3
Rivers Eastern Degema 4
Rivers Eastern Ogoni 1
Sokoto Northern Argungu Argungu
Sokoto Northern Gwandu Gwandu, Yauri
Sokoto Northern Sokoto Sokoto
Warri Western Aboh 3
Warri Western Warri 3
Warri Western Urhobo 28
Warri Western Western Ijaw 13
Zaria Northern Zaria Zaria, 4 others

Akwai larduna goma sha uku a Arewacin Najeriya a shekarar 1966 da kuma aka soke a watan Mayun 1967:

Duba Kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]